Kepenk Kavramı
Kepenk tanımı genel olarak, sarmal kapı, daraba, gibi birçok isimle anılan dikey çalışan bir otomatik kapı modelidir. Roller shutter olarak İngilizce literatürde adlandırılmaktadır. Kelimenin kökü kesin olarak belli değildir. Kelime Balkan dillerine de geçmiştir. Kapı, pencere, dükkân girişi vb. açıklıkları kapamak için takılan, tahta veya demirden, eğreti veya yerleşik, açılır kapanır kanat anlamında kullanılmaktadır. Kepenk kelimesi ayrıca sektör dışında farklı anlamlara da gelmektedir; kelebek, ocak üstü, merdiven, fide yetiştirilen yer olarakta adlandırılmaktadır. Mimarlık literatüründe pencereleri, kapıları veya dükkân, mağaza ve işyeri gibi alanların girişlerini korumak ve kapatmak için kullanılan her türlü ahşap, saç veya alüminyum kanat olarak geçmiştir.
Kapılar, konutlarda ve diğer yaşam alanlarında mimarinin yaşam tarzına ve ihtiyaçlara uygun olarak belirlendiği ve şekillendirildiği duvarlardaki boşluğa yerleştirilerek, binalara adapte edilen; giriş, çıkış, aydınlatma, havalandırma, yalıtım ve güvenlik amaçlı kullanılan nesnelere denmektedir. Kepenkler yapılarda kapı ve pencerelerde koruma, giriş çıkış ve güvenlik amaçlı kullanılmakla birlikte yağmur, rüzgâr ve güneş gibi hava koşullarının olumsuz etkilerinden korunmak içinde kullanılmaktadır.
Sektörel anlamda belirtilen kepenk tanımında, yapıların kapı, pencere, yangın bölme ihtiyacı olan yerlerine kadar birçok yerde çok farklı şekilde kendini göstermekte, kapama ve yalıtım sağlamak için kullanılan türlü biçimlerde sac levha, demir kanat anlamına gelmektedir. Kepenk üniteleri sıra sıra dizilmiş, kendinden kanallı olarak üretilen ve bu kanallara oturtularak birleştirilen profillerden oluşmaktadır. Birbirine geçen profilleri tutan kanallar, profillerin yaklaşık 160 derece hareket kabiliyeti sağlaması üzerinde dizayn edilmiştir. Temel anlamda bunun sebebi, kepenk’in açma veya kapama işlemlerinde motor gücü ile birlikte hareket eden profillerin, motora bağlı olan sarma şasesine sarılmasını ve bu sarım esnasında mümkün olduğunca boşluk bırakmamasını sağlamaktadır. Bu sayede kepenk, açılır veya kapanırken lameller birbirinin üzerine zarar vermeden sarılmaktadır. Bu işlem sonrasında sarılan lameller hem çizilmemiş olacak hem de kepenk’in hareketi ile bulunduğu kanalda sorunsuzca hareket etmiş olacaktır. Kepenk sistemleri darbelere dayanım sayesinde güvenlik açısından tercih edilen en önemli dış mekân ürünleri arasında yer almaktadır. Dışarıdan gelen darbelere karşı koruyuculuk sağlamasının yanında izolasyon amaçlıda kullanım alaları olduğu belirtilmektedir.
Kepenk Sistemleri
Kepenk sistemleri, hammaddesine bağlı olarak 3 farklı şekilde sınıflandırılmaktadır. Buna göre; Alüminyum lamellerden oluşan sarmal sitemlere Alüminyum Kepenk, ince demir filelerin birbirlerine bağlanmasıyla oluşturulan sarmal sistemlere Daraba ya da File Kepenk ve galvaniz rulo saçların bükülmesiyle meydana getirilen profillerden oluşan sarmal sistemlere Çelik Kepenk adı verilmektedir.
Kepenk ve Panjur ürünlerinde birçok özellik ön plana çıkmaktadır. Bu özelliklerin tüketici açısından en önemli işlevi, kapı ve pencere girişlerine karşı oluşabilecek darbe ve müdahaleleri engelleme işlevinin diğer koruyucu ürünlere göre daha yüksek olması ve kullanım kolaylığı sağlaması olarak belirtilebilmektedir. Kepenk profillerinin güçlendirilmiş hammaddelerden üretilmesi ve kepenk’in üst tarafında bulunan motorlu şaftın dönmesi ile profillerin bunun üzerine sarılması sonucu açılıp kapanma fonksiyonu gerçekleştirerek kullanım kolaylığı sağlaması bu ürünlerin tercih edilmesini sağlamaktadır. Garaj kapılarından dükkân kapılarına, yangın bölme ihtiyacı olan yerden fabrika kapılarına kadar birçok yerde birçok farklı şekil ve alternatifte ihtiyaçlara uygun olarak kullanılmaktadır.
(Demirci. H. 2017) Hüseyin DEMİRCİ, “İstanbul’da Çelik Kepenk Üreten Işletmelerin Rekabet Stratejilerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma”, Doğuş Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2017. Yüksek Lisans Tezi.
